علائم زگیل تناسلی در مردان و زنان، علت، نحوه انتقال و تشخیص

زگیل تناسلی یک بیماری جنسی است که از عفونت‌ها یا بیماری های آمیزشی (STD) می‌باشد و شایع ترین نوع این عفونت‌ها به شمار می‌رود. این بیماری توسط ویروسی به نام ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود و پیش بینی شده حدود ۷۵% از جمعیت دنیا به این بیماری مبتلا شوند. همچنین طبق آمار حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد افراد فعال از لحاظ جنسی در ایران به ویروس hpv مبتلا هستند. زگیل تناسلی در مردان و زنان یک بیماری مشترک است و می‌تواند بخش‌های مختلفی از اندام تناسلی آنها را درگیر نماید.

ویروس HPV تیپ‌های مختلفی دارد که برخی از آن‌ها high-risk هستند و منجر به سرطان‌های رحم، مقعد و دستگاه تناسلی می‌شوند. برخی از گونه‌های این ویروس هم low-risk هستند که باعث ایجاد زگیل در واژن، مقعد، آلت تناسلی، کیسه بیضه و به ندرت دهان می‌شوند.

زگیل تناسلی چیست؟

زگیل تناسلی یا Genital warts یک عفونت شایع مقاربتی و به شدت مسری است که موجب بروز برجستگی‌های پراکنده یا گل کلم مانند بر روی پوست ناحیه تناسلی، مقعد و دهان می‌شود.

اگر زگیل تناسلی دارید، ممکن است متوجه توده‌ها یا رشدهایی در اطراف واژن، آلت تناسلی یا مقعد خود شوید که قبلاً وجود نداشتند. این برجستگی‌ها می‌تواند همرنگ با پوست بدن یا کمی تیره تر از آن باشد.

زائده‌های زگیل می‌توانند سطحی نرم یا زبر داشته باشند و معمولا در تماس پوست دست با آنها حالتی صابونی ایجاد می‌شود. گاهی زگیل‌ها به قدری کوچک‌اند که با چشم غیر مسلح قابل دیدن نیستند، مگر اینکه به یکدیگر بپیوندند و توده‌ای را تشکیل دهند.

همچنین ممکن است شما بدون علائم ظاهری، ویروس اچ پی وی را در بدن خود داشته باشید و ناقل باشید. ممکن است سال‌ها پس از تماس با ویروس، علائم ایجاد شود، بنابراین نمی‌توان فهمید چه زمانی به HPV مبتلا شده‌اید.

علائم زگیل تناسلی مردان و زنان

از زمان ورود این ویروس به بدن تا زمان بروز زائده‌ها ممکن است چند هفته تا چند ماه و حتی چند سال به طول بیانجامد و زمان دقیقی را نمیتوان برای آن تعیین نمود.

اما همزمان با ایجاد زگیل‌های تناسلی امکان ایجاد تغییر رنگ پوست نواحی تناسلی و مقعد وجود دارد. این زائده‌ها بدون درد هستند اما ممکن است باعث ایجاد التهاب و خارش شوند. همچنین در مواردی این ویروس ها ترشحات واژن را افزایش داده و موجب خونریزی می‌شود.

زگیل تناسلی زنان

زگیل تناسلی در زنان نواحی مختلفی از بدن مانند فرج (بخش بیرونی مهبل)، آستر مهبل و گردن رحم (قسمت پایینی و باریک رحم زن) را درگیر می‌نماید و باعث ایجاد این بیماری می‌شود.

معمولا آسیب پذیری زنان در برابر این ویروس بالاتر است، زیرا برخی از انواع پرخطر ویروس اچ پی وی منجر به بیماری‌هایی مثل سرطان دهانه رحم می‌شوند. تمامی موارد سرطان دهانه رحم در اثر ویروس HPV ایجاد شده است، اما تمامی موارد زگیل‌های تناسلی و ابتلا به HPV به سرطان مبتلا نمی‌شوند.

بیشتر بخوانید: درمان زگیل تناسلی با کرایو و لیزر، هزینه این روش ها

زنان می توانند با انجام تست پاپ اسمیر از وجود سرطان گردن رحم آگاهی یابند. با این تست می توان سلول های پیش سرطانی را شناسایی و قبل از تبدیل شدن آنها به سرطان از این امر پیشگیری نمود.

زگیل آلت تناسلی مردان

علت بوجود آمدن زگیل تناسلی در مردان نیز همان ویروس HPV است. این عارضه در مردان در نواحی آلت تناسلی مردانه، مقعد، کشاله ران و روی کیسه بیضه ها ایجاد می‌شود.

در صورت برقراری رابطه جنسی دهانی احتمال انتقال ویروس از دهان وجود داشته و باعث ایجاد زائده‌هایی در گلو و دهان می‌شود. با ابتلا به این ویروس، در مردان نیز ریسک ابتلا به سرطان آلت تناسلی وجود دارد.

علت

عامل این بیماری ویروس پاپیلومای انسانی یا همان HPV شناخته می‌شود. این ویروس دارای بیش از ۱۰۰ تیپ مختلف است که ۴۰ نوع از آن در ناحیه تناسلی باعث ایجاد بیماری می‌شود. در اغلب موارد مبتلایان به زگیل تناسلی از این ویروس اطلاعی ندارند چرا که این عامل بیماری زا هیچ نشانه ای را ایجاد نمی‌کند.

البته در برخی موارد ویروس فعال شده و علائمی مانند زگیل‌های تناسلی را ایجاد می‌کند. نوع خاصی از این ویروس موجب بروز تومورهای خطرناک یا سرطان می‌شود.

این ویروس در حین رابطه جنسی واژینال و مقعدی و از طریق تماس مستقیم و پوست به پوست با افرادی که HPV دارند منتقل می‌شود، اما انتقال این ویروس از طریق رابطه جنسی دهانی به ندرت اتفاق می‌افتد.

عواملی که ریسک ابتلا به این ویروس را افزایش می‌دهند:

• داشتن رابطه جنسی محافظت نشده
• داشتن سایر عفونت‌های ویروسی مانند HIV یا تبخال تناسلی
• تجربه استرس

انواع زگیل ناحیه تناسلی

انواع زگیل‌های تناسلی بسته به ظاهر آنها به موارد زیر تقسیم می‌شوند:

• زگیل کاکل دار
• شبیه به گل کلم
• نوک تیز
• قارچ مانند
• نامنظم
• پاپیلاری

راه‌های انتقال زگیل تناسلی

همانطور که گفتیم مهم‌ترین راه انتقال زگیل از طریق برقراری رابطه جنسی و مخاط بدن است، به همین دلیل زگیل تناسلی از بیماری های آمیزشی به شمار می‌رود. انتقال این عامل تنها با تماس پوست نواحی تناسلی امکان پذیر بوده و منوط به رابطه جنسی دخولی واژینال یا مقعدی نیست. همچنین یه ندرت اتفاق می‌افتد که در زایمان طبیعی این ویروس از مادر به جنین منتقل شود.

برخی از افراد گمان می‌کنند که ویروس HPV در صورت استفاده از کاندوم منتقل نمی‌شود، اما به این علت که کاندوم تمام سطح نواحی تناسلی را پوشش نمی‌دهد، امکان انتقال عامل بیماری زا وجود دارد.

امکان انتقال این ویروس از وسایل مشترک مانند حوله، لباس، صندلی، توالت همچنین عمل هایی مانند در آغوش گرفتن و بوسیدن وجود ندارد.

فرق زگیل تناسلی با زگیل معمولی

تفاوت چشمگیر میان زگیل‌های تناسلی و معمولی در محل ایجاد آنها است. زگیل های‌معمولی در نواحی به غیر از اندام های تناسلی مانند کف دست و پا و غیره ایجاد می‌شود. در حالی که زگیل‌های تناسلی در نواحی اندام های جنسی بدن زن و مرد بروز می کند.

دیگر تفاوت این دو نوع زگیل، عامل ایجاد کننده آن است. در حالی که هر دوی این زائده‌ها از ویروس پاپیلومای انسانی ناشی می‌شوند، نوع این ویروس ها باهم متفاوت است. ویروس HPV بیش از ۱۰۰ تیپ مختلف دارد که برخی از انواع آن‌ها باعث زگیل‌های معمولی و برخی دیگر باعث ایجاد زگیل‌های تناسلی می‌شوند.

تشخیص زگیل‌های تناسلی در مردان و زنان

برای تشخیص قطعی این بیماری لازم است با پزشک متخصص در زمینه زنان، اورولوژی و جراح عمومی و … مشورت نمایید تا از وجود این زگیل ها اطمینان یابید. زیرا در برخی موارد این برجستگی ها با بیماری های پرخطر دیگر مانند سرطان به اشتباه تشخیص داده می‌شوند. برخی از راهکار های تشخیص این بیماری به این شرح است :

• معاینه چشمی زگیل با استفاده ذره بین
• نمونه برداری از زائده تحت بی حسی به منظور تشخیص نوع ویروس عامل بیماری

تشخیص زگیل تناسلی زنان راحت‌تر از مردان است. اگر فکر می‌کنید به این عارضه مبتلا شده‌اید باید به دکتر متخصص زنان مراجعه کنید. در صورتی که علائم ظاهری در خارج و اطراف واژن وجود داشته باشد، با یک معاینه روتین قابل تشخیص است.

همچنین ممکن است داخل واژن و رحم بوسیله دستگاه معاینه شود، یا تست پاپ اسمیر انجام شود و در صورتی که مورد مشکوکی وجود داشت باشد، نمونه در آزمایشگاه پاتولوژی بررسی می‌شود.

بیشتر بخوانید: دکتر زگیل تناسلی در تهران

انواع راه‌های درمان زگیل تناسلی مردان و زنان

زگیل تناسلی بیماری کم خطری محسوب می‌شود که عمدتاً بدون درمان نیز بهبود می‌یابد، اما از این نظر که ظاهر نازیبایی را ایجاد می کند لازم است برای درمان و کنترل بیماری خود تحت نظر پزشک باشید. این بیماری تنها از این جهت خطرناک محسوب می شوند که ریسک ابتلا به سرطان رحم و آلت تناسلی را افزایش می دهند. برخی از روش‌های درمان این عارضه به شرح زیر است :

پماد برای درمان زگیل تناسلی

توصیه ما این است که بدون تشخیص و تجویز دکتر زگیل تناسلی به هیچ عنوان از دارو استفاده نکنید. اما مهم‌ترین پمادهایی که برای کاهش علائم و گاهی از بین بردن زگیل تناسلی تجویز می‌شوند, عبارتند از :

• اسید سالیسیلیک
• پودوفیلین
• آلدارا
• سینکاتچینز

درمان پزشکی

درمان های پزشکی این عارضه عبارتند از :

• کرایوتراپی: یکی از راه‌های درمان این زائده‌ها کرایوتراپی (فریز کردن) است که در آن زگیل‌ها هر یک تا دو هفته یک بار با نیتروژن مایع فریز یا منجمد می‌شوند تا به طور کامل محو شوند.
• درمان زگیل تناسلی با لیزر: روش موثر و نوین لیزر دی اکسید کربن می‌تواند به طور کامل زگیل‌های تناسلی را از بین ببرد، این روش درمانی تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.
• جراحی: این روش شامل برداشت زائده ها از روی پوست می‌شود و ناحیه درمان قبل از شروع جراحی بی‌حس می‌شود.
• الکتروکوتر یا سوزاندن زگیل: این درمان به عنوان آخرین راهکار بعد از نتیجه نگرفتن از سایرین انتخاب می‌شود و همراه با به بی‌حسی موضعی انجام می گیرد.

برای آشنایی بیشتر با روش‌های پزشکی درمان زگیل تناسلی بصورت قطعی به صفحه مربوطه مراجعه کنید.

درمان گیاهی

درمان های خانگی را می توان به عنوان مکمل درمان های پزشکی و برای تسریع در فرآیند درمان استفاده نمود. ولی استفاده از این درمان ها بدون مراجعه به پزشک توصیه نمی شود. مهمترین درمان های گیاهی پیش بینی شده برای این بیماری به این شرح است:

• روغن درخت چای : روغن درخت چای روشی موثر در از بین بردن زگیل های تناسلی است که می تواند به طور کامل این زائده‎ها را محو نماید.
• سرکه سیب : این ماده به علت دارا بودن اسید می تواند به طور موثری در از بین بردن زائده‌ها موثر باشد.
• سیر: سیر به علت دارا بودن خواص ضد ویروسی می تواند در از بین بردن این بیماری تاثیرات مثبت داشته باشد.
• روغن ویتامین E : این روغن به شکل موثری می تواند در خلاص شدن از این ویروس موثر باشد.
• ریشه شیرین بیان : برای این درمان کافی است ریشه شیرین بیان را به طور مستقیم بر روی نواحی آلوده استعمال نمایید.

واکسن زگیل تناسلی

واکسن زگیل تناسلی یا همان واکسن گارداسیل می تواند از ابتلا به انواع مشخصی از این ویروس یعنی ویروس های تیپ ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸ پیشگیری نماید. همچنین تزریق این واکسن علاوه بر پیشگیری از ویروس HPV در جلوگیری از ابتلا به سرطان گردنه رحم نیز تاثیر گذار است. این واکسن مورد تایید موسسه ملی سرطان بوده و اثر بخشی آن در حدود ۱۰۰% پیش بینی شده است.

درمان قطعی زگیل تناسلی با چه روشی امکان پذیر است؟

راهکار قطعی برای درمان زگیل تناسلی وجود ندارد اما خوب است بدانید این ویروس در اثر گذر زمان ضعیف و غیر فعال می‌شود. ولی ممکن است همزمان با تضعیف بدن، این زگیل ها به حالت فعال تبدیل شوند. درمان این عارضه شامل از بین بردن علائم آن مانند بروز برجستگی ها روی پوست می‌باشد.

منبع: https://www.medicalnewstoday.com/articles/155236

سوالات متداول زگیل تناسلی