انواع زگیل تناسلی [راه‌های انتقال] علائم و تشخیص سریع

زگیل تناسلی که در انگلیسی با اصطلاح Genital warts شناخته می‌شود، به معنی ایجاد تود‌ه‌ یا زائده‌های کوچک و بزرگ در نواحی تناسلی می‌باشد. این عارضه یک بیماری جنسی مسری و شایع در مردان و زنان است که آمار ابتلا به آن خصوصا در افراد زیر ۳۰ سال رو به افزایش است. زگیل تناسلی توسط ویروسی به نام پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود و پیش بینی شده حدود ۷۵% از جمعیت دنیا به این بیماری مبتلا شوند. راه‌های زیادی برای از بین بردن زائده‌ها وجود دارد، اما پاکسازی بدن از ویروس اچ پی وی به عهده سیستم ایمنی بدن است و ممکن است فرد تا آخر عمر این ویروس را داشته باشد.

همچنین طبق آمار حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد افراد فعال از لحاظ جنسی در ایران به ویروس hpv مبتلا هستند. زگیل تناسلی در مردان و زنان یک بیماری مشترک است و می‌تواند بخش‌های مختلفی از اندام تناسلی آن‌ها را درگیر نماید.

ویروس HPV تیپ‌های مختلفی دارد که برخی از آن‌ها high-risk هستند و منجر به سرطان‌های رحم، مقعد و دستگاه تناسلی می‌شوند. برخی از گونه‌های این ویروس هم low-risk هستند که باعث ایجاد زگیل در واژن، مقعد، آلت تناسلی، کیسه بیضه و به ندرت دهان می‌شوند.

زگیل تناسلی چیست؟

زگیل تناسلی یک عفونت شایع مقاربتی و به شدت مسری است که موجب بروز برجستگی‌های پراکنده یا گل کلم مانند بر روی پوست ناحیه تناسلی، مقعد و دهان می‌شود.

اگر به این عارضه مبتلا هستید، ممکن است متوجه توده‌ها یا برآمدگی‌هایی در اطراف و لبه‌های واژن، آلت تناسلی، مقعد یا کشاله ران خود شوید که قبلاً وجود نداشتند. این برجستگی‌ها می‌تواند همرنگ با پوست بدن یا کمی تیره‌تر از آن باشد.

زائده‌های زگیل می‌توانند سطحی نرم یا زبر داشته باشند و معمولا در تماس پوست دست با آنها حالتی صابونی ایجاد می‌شود. گاهی زگیل‌ها به قدری کوچک‌اند که با چشم غیر مسلح قابل دیدن نیستند، مگر اینکه به یکدیگر بپیوندند و توده‌ای را تشکیل دهند. گر زائده‌ها در داخل واژن یا مقعد وجود داشته باشند هم شما قادر به مشاهده آن‌ها نیستید.

همچنین ممکن است شما بدون علائم ظاهری، ویروس اچ پی وی را در بدن خود داشته باشید و ناقل باشید. ممکن است سال‌ها پس از تماس با ویروس، علائم ایجاد شود، بنابراین نمی‌توان فهمید چه زمانی به HPV مبتلا شده‌اید.

علائم زگیل تناسلی مردان و زنان

از زمان ورود این ویروس به بدن تا زمان بروز زائده‌ها ممکن است چند هفته تا چند ماه و حتی چند سال به طول بیانجامد و زمان دقیقی را نمیتوان برای آن تعیین نمود.

اما همزمان با ایجاد زگیل‌های تناسلی امکان ایجاد تغییر رنگ پوست نواحی تناسلی و مقعد وجود دارد. این زائده‌ها بدون درد هستند اما ممکن است باعث ایجاد التهاب و خارش شوند. همچنین در مواردی این ویروس‌ها ترشحات واژن را افزایش داده و موجب خونریزی می‌شود.

زگیل تناسلی زنان

زگیل تناسلی در زنان نواحی مختلفی از بدن مانند فرج (بخش بیرونی مهبل)، آستر مهبل و گردن رحم (قسمت پایینی و باریک رحم زن) را درگیر می‌نماید و باعث ایجاد این بیماری می‌شود. در صورت داشتن رابطه دهانی ممکن است زائده‌ها روی لب‌ها، زبان و گلو هم ایجاد شوند.

زگیل‌ها گاهی باعث تجربه علائمی مثل حساسیت و خونریزی خفیف، خارش، سوزش و ترشحات واژن می‌شوند.

به این مقاله نیاز دارید؟زگیل تناسلی زنان و دختران مجرد

معمولا آسیب پذیری زنان در برابر این ویروس بالاتر است، زیرا برخی از انواع پرخطر ویروس اچ پی وی منجر به بیماری‌هایی مثل سرطان دهانه رحم می‌شوند. تمامی موارد سرطان دهانه رحم در اثر ویروس HPV ایجاد شده است، اما تمامی موارد زگیل‌های تناسلی و ابتلا به HPV به سرطان مبتلا نمی‌شوند.

به این مقالات نیاز دارید؟ درمان زگیل تناسلی با لیزر و کرایو – هزینه لیزر زگیل تناسلی

زنان می توانند با انجام تست پاپ اسمیر از وجود سرطان گردن رحم آگاهی یابند. با این تست می توان سلول های پیش سرطانی را شناسایی و قبل از تبدیل شدن آنها به سرطان از این امر پیشگیری نمود.

زگیل آلت تناسلی مردان

علت بوجود آمدن زگیل تناسلی در مردان نیز همان ویروس HPV است. این عارضه در مردان در نواحی آلت تناسلی مردانه، مقعد، کشاله ران و روی کیسه بیضه ها ایجاد می‌شود.
در صورت برقراری رابطه جنسی دهانی احتمال انتقال ویروس از دهان وجود داشته و باعث ایجاد زائده‌هایی در گلو و دهان می‌شود. با ابتلا به برخی از انواع پرخطر این ویروس، در مردان نیز ریسک ابتلا به سرطان آلت تناسلی وجود دارد.

به این مقاله نیاز دارید ؟ زگیل تناسلی مردان و بهترین درمان

انواع زگیل ناحیه تناسلی با عکس

انواع زگیل‌های تناسلی بسته به ظاهر آنها به موارد زیر تقسیم می‌شوند:

• زگیل کاکل دار
• شبیه به گل کلم
• نوک تیز
• قارچ مانند
• نامنظم
• پاپیلاری

راه‌های انتقال زگیل تناسلی

همانطور که گفتیم مهم‌ترین راه انتقال این عارضه از طریق برقراری رابطه جنسی است، به همین دلیل زگیل تناسلی از بیماری‌های آمیزشی به شمار می‌رود. انتقال این ویروس تنها با تماس پوستی نواحی تناسلی امکان پذیر بوده و منوط به رابطه جنسی دخولی واژینال یا مقعدی نیست.

همچنین به ندرت اتفاق می‌افتد که در زایمان طبیعی این ویروس از مادر به جنین منتقل شود.

برخی از افراد گمان می‌کنند که ویروس HPV در صورت استفاده از کاندوم منتقل نمی‌شود، اما به این علت که کاندوم تمام سطح نواحی تناسلی را پوشش نمی‌دهد، امکان انتقال عامل بیماری زا وجود دارد.

برخی دیگر از روش‌های احتمالی انتقال ویروس:

• نشستن و تماس مستقیم با سطوح مرطوب و آلوده در مکان‌هایی مثل استخر
• مراکز اپیلاسیون و لیزر غیر بهداشتی
• استفاده از لوازم شخصی مشترک مثل لباس زیر، تیغ اصلاح و غیره

استفاده مشترک از سرویس بهداشتی و اعمالی مثل در آغوش گرفتن و بوسیدن باعث انتقال ویروس نمی‌شود.

فرق زگیل تناسلی با زگیل معمولی

تفاوت چشمگیر میان زگیل‌های تناسلی و معمولی در محل ایجاد آنها است. زگیل‌های‌ معمولی در نواحی به غیر از اندام‌های تناسلی مانند کف دست و پا و غیره ایجاد می‌شود. در حالی که زگیل‌های تناسلی در نواحی اندام‌های جنسی بدن زن و مرد بروز می‌کند.

دیگر تفاوت این دو نوع زگیل، عامل ایجاد کننده آن است. در حالی که هر دوی این زائده‌ها از ویروس پاپیلومای انسانی ناشی می‌شوند، تیپ این ویروس‌ها باهم متفاوت است. ویروس HPV بیش از ۱۰۰ تیپ مختلف دارد که برخی از انواع آن‌ها باعث زگیل‌های معمولی و برخی دیگر باعث ایجاد زگیل‌های تناسلی می‌شوند.

چه زمانی باید از پزشک کمک بگیریم؟

طبق گفته سایت www.nhs.uk اگر علائم مشکوک مشاهده می‌کنید و دچار سر در گمی شده‌اید و نمی‌دانید که به زگیل تناسلی مبتلا شده‌اید یا نه؟ تجربه چنین شرایطی به این معنی است ممکن است شما این بیماری را داشته باشید و باید برای اطمینان به پزشک متخصص مراجعه کنید:

• مشاهده یک یا چند توده بدون درد در اطراف واژن، آلت تناسلی یا مقعد شما
• خارش یا خونریزی غیرطبیعی از ناحیه تناسلی یا مقعد
• تغییر در جریان طبیعی ادرار و انحراف ادرار به مدت طولانی
• داشتن شریک جنسی که زگیل تناسلی دارد، حتی اگر علائمی نداشته باشید

اقدام به موقع برای درمان می‌تواند به حذف زائده‌ها و جلوگیری از انتقال عفونت کمک کند.

تشخیص زگیل‌های تناسلی در مردان و زنان

برای تشخیص قطعی این بیماری لازم است با پزشک متخصص در زمینه زنان، اورولوژی و جراح عمومی و … مشورت نمایید تا از وجود این زگیل‌ها اطمینان یابید. زیرا در برخی موارد این برجستگی‌ها با بیماری‌های دیگر اشتباه گرفته می‌شوند. تشخیص زگیل تناسلی زنان راحت‌تر از مردان است. اگر فکر می‌کنید به این عارضه مبتلا شده‌اید باید به دکتر متخصص زنان مراجعه کنید. در صورتی که علائم ظاهری در خارج و اطراف واژن وجود داشته باشد، با یک معاینه روتین قابل تشخیص است. برخی از راهکارهای تشخیص این بیماری به این شرح است :

• معاینه چشمی زائده‌ها با استفاده ذره بین
• معاینه لگنی و انجام روش‌های کولپوسکوپی، بیوپسی (نمونه برداری از زائده تحت بی حسی) و به منظور تشخیص نوع ویروس عامل بیماری
• معاینه مقعد: ارائه دهنده شما از دستگاهی به نام آنوسکوپ برای بررسی داخل مقعد شما برای یافتن زگیل استفاده می‌کند.

همچنین ممکن است داخل واژن و رحم بوسیله دستگاه معاینه شود، یا تست پاپ اسمیر انجام شود و در صورتی که مورد مشکوکی وجود داشت باشد، نمونه در آزمایشگاه پاتولوژی بررسی می‌شود.

بیشتر بخوانید: دکتر زگیل تناسلی در تهران

آیا زگیل تناسلی درمان می‌شود؟

زگیل تناسلی بیماری کم خطری محسوب می‌شود که عمدتاً بدون درمان نیز بهبود می‌یابد، اما از این نظر که ظاهر نازیبایی را ایجاد می کند لازم است برای درمان و کنترل بیماری خود تحت نظر پزشک باشید. این بیماری تنها از این جهت خطرناک محسوب می شوند که ریسک ابتلا به سرطان رحم و آلت تناسلی را افزایش می دهند. برخی از روش‌های درمان این عارضه به شرح زیر است :

پماد برای درمان زگیل تناسلی

توصیه ما این است که بدون تشخیص و تجویز دکتر زگیل تناسلی به هیچ عنوان از دارو استفاده نکنید. اما مهم‌ترین پمادهایی که برای کاهش علائم و گاهی از بین بردن زگیل تناسلی تجویز می‌شوند, عبارتند از :

• اسید سالیسیلیک
• پودوفیلین
• آلدارا
• سینکاتچینز

درمان پزشکی

درمان های پزشکی این عارضه عبارتند از :

• کرایوتراپی: یکی از راه‌های درمان این زائده‌ها کرایوتراپی (فریز کردن) است که در آن زگیل‌ها هر یک تا دو هفته یک بار با نیتروژن مایع فریز یا منجمد می‌شوند تا به طور کامل محو شوند.
• درمان زگیل تناسلی با لیزر: روش موثر و نوین لیزر دی اکسید کربن می‌تواند به طور کامل زگیل‌های تناسلی را از بین ببرد، این روش درمانی تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.
• جراحی: این روش شامل برداشت زائده ها از روی پوست می‌شود و ناحیه درمان قبل از شروع جراحی بی‌حس می‌شود.
• الکتروکوتر یا سوزاندن زگیل: این درمان به عنوان آخرین راهکار بعد از نتیجه نگرفتن از سایرین انتخاب می‌شود و همراه با به بی‌حسی موضعی انجام می گیرد.

برای آشنایی بیشتر با روش‌های پزشکی درمان زگیل تناسلی بصورت قطعی به صفحه مربوطه مراجعه کنید.

درمان گیاهی

درمان‌های خانگی را می توان به عنوان مکمل درمان های پزشکی و برای تسریع در فرآیند درمان استفاده نمود. ولی استفاده از این درمان ها بدون مراجعه به پزشک توصیه نمی شود. مهمترین درمان های گیاهی پیش بینی شده برای این بیماری به این شرح است:

• روغن درخت چای : روغن درخت چای روشی موثر در از بین بردن زگیل های تناسلی است که می تواند به طور کامل این زائده‎ها را محو نماید.
• سرکه سیب : این ماده به علت دارا بودن اسید می تواند به طور موثری در از بین بردن زائده‌ها موثر باشد.
• سیر: سیر به علت دارا بودن خواص ضد ویروسی می تواند در از بین بردن این بیماری تاثیرات مثبت داشته باشد.
• روغن ویتامین E : این روغن به شکل موثری می تواند در خلاص شدن از این ویروس موثر باشد.
• ریشه شیرین بیان : برای این درمان کافی است ریشه شیرین بیان را به طور مستقیم بر روی نواحی آلوده استعمال نمایید.

درمان قطعی زگیل تناسلی با چه روشی امکان پذیر است؟

راهکار قطعی برای درمان زگیل تناسلی وجود ندارد اما خوب است بدانید این ویروس در اثر گذر زمان ضعیف و غیر فعال می‌شود. ولی ممکن است همزمان با تضعیف بدن، این زگیل‌ها به حالت فعال تبدیل شوند. درمان این عارضه شامل از بین بردن علائم آن مانند برجستگی‌‌های روی پوست می‌باشد.

می‌توان روش لیزر زگیل تناسلی را به عنوان راه قطعی برای از بین بردن زائده‌های این بیماری معرفی کرد.

دلایل زگیل تناسلی 

عامل ابتلا این بیماری، ویروس پاپیلومای انسانی یا همان HPV شناخته می‌شود. این ویروس دارای بیش از ۱۰۰ تیپ مختلف است که ۴۰ نوع از آن در ناحیه تناسلی باعث ایجاد بیماری می‌شود و فقط برخی از آن‌ها منجر به زگیل تناسلی می‌شوند. در اغلب موارد مبتلایان از این ویروس اطلاعی ندارند، چرا که این عامل بیماری زا هیچ نشانه‌ای را ایجاد نمی‌کند.

البته در برخی موارد ویروس فعال شده و علائم ظاهری مانند زگیل‌های تناسلی را ایجاد می‌کند. نوع خاصی از این ویروس موجب بروز تومورهای خطرناک یا سرطان می‌شود.

این ویروس در حین رابطه جنسی واژینال و مقعدی از طریق تماس مستقیم و پوست به پوست نواحی تناسلی با افرادی که HPV دارند منتقل می‌شود، اما انتقال این ویروس از طریق رابطه جنسی دهانی به ندرت اتفاق می‌افتد.

ریسک ابتلا به زگیل در چه افرادی بیشتر است؟

برخی شرایطی زمینه ابتلا به این عارضه را فراهم می‌کند:

• برقراری رابطه جنسی محافظت نشده
• داشتن سایر عفونت‌های ویروسی مانند HIV یا تبخال تناسلی
• تجربه استرس
• سیستم ایمنی ضعیف
• داشتن رابطه جنسی با چند نفر
• مصرف بیش از حد الکل و سیگار

عوارض زگیل تناسلی و HPV

زگیل تناسلی کم خطر بجز ظاهر نامناسب، معمولاً عارضه جدی برای سلامتی ایجاد نمی‌کند. سویه‌های پرخطر HPV که باعث سرطان می‌شوند، همان‌هایی نیستند که باعث زگیل تناسلی می‌شوند. البته ممکن است فرد بطور همزمان به چند نوع اچ پی وی کم خطر و پرخطر مبتلا شود و به همین دلیل پیگیری و درمان مهم است.

پیشگیری از زگیل تناسلی و اچ پی وی

مطمئن راه پیشگیری از این بیماری تزریق واکسن زگیل تناسلی یا همان واکسن گارداسیل است که می‌تواند از ابتلا به انواع مشخصی از این ویروس یعنی ویروس های تیپ ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸ پیشگیری نماید. همچنین تزریق این واکسن علاوه بر پیشگیری از ویروس HPV در جلوگیری از ابتلا به سرطان گردنه رحم نیز تاثیر گذار است. این واکسن مورد تایید موسسه ملی سرطان بوده و اثر بخشی آن در حدود ۱۰۰% پیش بینی شده است.

• داشتن رابطه جنسی محافظت شده و استفاده از کاندوم
• برقراری رابطه جنسی با فردی که از سلامت جنسی او اطمینان دارید هم تا حدی ریسک ابتلا را کاهش می‌دهد.

منبع: www.medicalnewstoday.com/articles/155236

سوالات متداول زگیل تناسلی