منظور از جراحی فیستول درمان دهانه ای است که در اطراف مقعد می باشد که از آن چرک و عونت خارج می شود و با درد زیادی نیز همراه است.درمان فیستول مقعدی با لیزر بدون درد و خونریزی
شایان ذکر است که امروزه روش درمان فیستول با لیزر با استقبال گسترده ای مواجه شده است، چرا که هم بیمار درد کمتری را تجربه خواهد کرد و هم زمان انجام به میزان چشمگیری در این روش کاهش می یابد و یک روش قطعی و همیشگی برای درمان فیستول به شمار می آید، جالب است بدانیم که در این روش درمانی از لیزرهای پرتوان استفاده می شود و مراحل جراحی نیز مانند جراحی باز است، به طور کلی روش درمانی مورد بحث، با بی حسی موضعی و در بعضی موارد نادر با بیهوشی انجام می شود که البته این مهم تحت تاثیر عمق بیماری می باشد.
جراحی فیستول به طور معمول شامل برش قسمتی از ماهیچه های مقعد برای باز کردن تونل ارتباطی بین حفره داخلی و خارجی و تبدیل کردن تونل ایجاد شده به یک شیار که از عمق قابل ترمیم است، می باشد به علت اینکه ارتباط مستقیمی میان بی اختیاری مدفوع و حجم ماهیچه ها ی عضلات مقعدی درگیر وجود دارد باید برای جلوگیری از بی اختیاری مدفوع هنگام برداشتن دائمی مسیر چرکی فیستول دقت و احتیاط کامل صورت گیرد.
درمان فیستول مقعدی از طریق فیستولوتومی
یکی از روش های جراحی در درمان فیستول مقعد انجام جراحی از طریق فیستولوتومی می باشد که جهت انجام آن سوراخ خارجی و داخلی (اولیه) با عبور پروب (میله فلزی نازک و قابل انعطاف و نرم) و با استفاده از آب اکسیژنه و بلدومتیلن رقیق باید پیدا شوند و مجرا یا مجاری فیستول باید به طور کامل مشخص شوند و مجرا در تمامی طول آن باز شود به گونه ای که فیستول به شکل یک زخم باز درآید و باید مطمئن شد که زخم حاصل از عمق به سطح به طور خود به خود ترمیم می شود.
دوران نقاهت بعد از عمل درمان فیستول با لیزر
بیماری که تحت عمل جراحی از طریق لیزر قرار گرفته باشد بعدد از انجام عمل می تواند به منزل خود بازگردد و دیگر نیازی به بستری شدن وی در بیمارستان وجود ندارد ، اما در مقابل توصیه می شود برای دستیابی به بهبودی کامل وی در طول روز سه الی چهار مرتبه به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه در وان آب گرم که حاوی چند قطره بتادین است، بنشیند.
مزیت های استفاده از لیزر در درمان فیستول
همان گونه که می دانیم امروزه بسیاری از پزشکان و یا بیماران برای درمان فیستول مقعدی تمایل به انجام جراحی از طریق لیزر را دارند که در این مجال به بیان مزایایی استفاده از این روش درمانی خواهیم پرداخت.
• در این روش درمانی به هنگام برش و برداشتن تگ پوستی انتهای عصب بریده شده را ترمیم می کند و در نتیجه بیمار بعد از عمل درد نداشته یا درد بسیار کمی را تجربه خواهد کرد.
• در این روش درمانی عروق کوچک بریده شده در هنگام عمل را ترمیم می کند و در نتیجه خونریزی حین انجام جراحی نیز کاهش می یابد.
• لیزر محیط جراحی را استریل کرده و باعث کاهش عفونت محل عمل می شود، بنابراین می توان این گونه ادعا داشت که در این روش درمانی انتقال بیماری های ویروسی از جمله هپاتیت و ایدز به میزان چشمگیری کاهش می یابد.
• در این روش درمانی به بافت اطراف مقعد صدمه وارد نمی شود و مانند کوتر باعث نکروز نخواهد شد، همچنین به اسفنکتر مقعد آسیبی وارد نمی شود لذا این مزیت لیزر باعث کاهش عارضه بی اختیاری مقعد خواهد شد.
• این روش درمانی به صورت سرپایی و بدون نیاز به بی هوشی قابل انجام است.
• بیمار تنها شب اول را استراحت می کند ونیاز به انجام استراحت بیشتر وجود ندارد.
• بیمار بلافاصله می تواند فعالیت های روزانه و یا اجتماعی خود را از سر بگیرد.
عوارض جراحی فیستول
لازم به ذکر است که انجام جراحی فیستول مقعد در بیشتر موارد، عوارض پس از جراحی را به دنبال ندارد هر چند در این مجال باید متذکر شد که در صورت برداشته نشدن کامل فیستول احتمال بازگشت دوباره این بیماری وجود دارد.
مراقبت های لازم پس از جراحی فیستول
آنچه مسلم است بسیاری از بیماران بعد از انجام جراحی از اجابت مزاج واهمه دارند از این رو توصیه می شود نکات زیر را رعایت نمایند.
• اجابت مزاج نرم و مرتب: اسهال و یبوست هر دو موجب فشار به ناحیه مقعد شده و باعث تشدید درد می‌شوند. بنابراین رعایت رژیم غذایی حاوی فیبر (میوه‌جات فراوان و مصرف سبزیجات) توصیه می‌شود. لازم به ذکر است که پاسخ به مصرف فیبر به طور کامل، حدود یک الی دو هفته به زمان نیاز دارد.
• ترتیب منظم در عمل دفع: حداقل روزی یک یا دو بار دفع در زمان مشخص طی شبانه‌روز (صبح‌ها پس از خواب و یا پس از صرف صبحانه) توصیه می‌شود. بیماران باید هر روز صبح پس از خواب، پس از صبحانه و یا پس از مصرف مقداری مایعات جهت اجابت مزاج به دستشویی بروند حتی اگر احساس دفع ندارند تا عادت به دفع در زمان مشخص طی روز را پیدا کنند.
• استفاده از ضد دردهای موضعی: استفاده از پمادها و ژل‌های حاوی بی‌حس کننده‌های موضعی از قبیل لیدوکائین و بوپیواکائین در ناحیه مقعد و یا حتی داخل و اطراف زخم حدود سه دقیقه قبل از دفع می‌تواند بسیار مؤثر باشد، همچنین توصیه می‌شود پس از دفع نرمال، شستشوی مقعد با آب گرم و پس از آن قرار گرفتن در لگن آب گرم به مدت ۱۵-۱۰ دقیقه (نیازی به استفاده از بتادین و …. نمی‌باشد) انجام شود؛ لگن آب گرم برای تسکین درد قابل تکرار می‌باشد. پس از لگن آب گرم، استفاده مجدد از پُماد بی‌حس کننده توصیه می‌شود.
خونریزی بعد از عمل فیستول
پس از انجام جراحی فیستول و یا آبسه به طور معمول خونریزی شدید وجود ندارد اما خونابه همراه ترشحات زرد رنگ دیده می‌شود که با گذاشتن پانسمان همراه گاز (حتی‌الامکان داخل زخم)، ترشحات جذب گاز شده و به بهداشت ناحیه زخم و ترمیم آن نیز کمک می شود.
تاثیر رژیم غذایی بعد از عمل درمان فیستول
به طور کلی بعد از انجام جراحی فیستول مقعد منع غذایی وجود ندارد اما رژیم غذایی بیماران باید به گونه‌ای باشد که دچار اسهال و یبوست نشوند تا منجر به زور زدن و نهایتاً فشار به ناحیه مقعد نشود، از این رو مصرف غذاهای حاوی فیبر و مایعات فراوان توصیه می‌شود. همچنین از مصرف غذاهای نفاخ، فلفل، سیر و پیاز خودداری شود.
لازم به ذکر است که تنها منع غذایی در موارد بیماری‌های زمینه‌ای از قبیل فشار خون، دیابت، ناراحتی‌های گوارشی و غیره می‌باشد.
درمان فیستول به روش گیاهی
برای دستیابی به نتیجه مطلوب از طریق درمان گیاهی در بیماری فیستول می توان از طریق شستشوی آن محل با داروهای ضد عفونت مثل آویشن، بومادران، مغز ناخنک، گل خطمی و غیره و گذاشتن فتیله آغشته به جاوشیر به نتیجه مطلوب دست یافت ، هر چند برخی از متخصصان طب گیاهی استفاده از عسل را در درمان این بیماری موثر می دانند.
