درمان شقاق یا فیشر با روش های متعددی امکان پذیر است همانطور که می‌دانید بیماری نشیمنگاهی شقاق به خراشیدگی و ترک خوردن و زخم ناحیه مخرج شقاق یا فیشر گفته میشود این بیماری بسیار شایع بوده و از دوران نوزادی تا پیری در بین مردم دیده میشود که بهترین روش، درمان با لیزر می باشد که بی بازگشت بوده و مزایای بسیاری نسبت به دیگر روش های درمان شقاق دارد که البته در این مقاله به شرح انواع درمان های شقاق پرداخته ایم
مروری بر بیماری شقاق قبل از درمان
علل و عواملی که میتواند باعث ایجاد ابتلا به بیماری شقاق یا فیشر شود عبارتند از:
۱-یبوست واسهال طولانی مدت
۲-زور زدن و فشار آوردن بیش از حد در حین دفع مدفوع
۳-اختلالات روحی روانی
۴-زایمان
۵-وارثی بودن
علائم و نشانه‌های ایجاد شقاق یا فیشر مفعد
۱-درد و سوزش مخرج در زمان دفع مدفوع و یا بعد از دفع مدفوع با دوره های پی در پی تسکین وعود درد
۲-دیدن خون به روی مدفوع ویا خون ریزی از مقعد حتی دیدن خون به روی دستمال توالت
۳-مشاهده ترک یا زخم در ناحیه مقعد
به طور کلی بیماری شقاق یا فیشر به دو صورت بروز میکند:
۱-شقاق یا فیشر حاد
۲-شقاق یا فیشر مزمن
اگر از شروع اولین درد ۳ الی ۶ هفته گذشته باشد شما به شقاق حاد مبتلا شده اید که با درمان دارویی درمان میشوید اما اگر علائم شما بیش از ۶ هفته دیده شود شما به شقاق یا فیشر مزمن مبتلا شده اید که اغلب دچار خون ریزی و خارش و ترشح چرکی میباشد ونیازمند به جراحی استاندارد یا لیزری میباشد.
نکته:شقاق در ذات خود سرطان زا نیست اما وجود همزمان آنها را باید در نظر داشت
درمان شقاق مقعدی با روش های خانگی و دارویی
درمان دارویی وخانگی برای مبتلایان به شقاق حاد موثر است که با جلوگیری از یبوست با استفاده رژیم غذایی پر فیبر واستفاده از ملین ها وجهت کاهش و کنترل درد با استفاده از پمادهای آنتی هموروئید و پماد نیتروگلیسرین و پماد دیلتیازم موثر و مفید میباشد. البته باید روزانه ۲ الی ۳ بار در لگن آب گرم به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بنشینید.
آنچه مسلم است برای تسکین درد و یا عدم پیشرفت بیماری می توان از برخی از داروها استفاده کرد که در ادامه به آن اشاره خواهد شد.
- استفاده از استامینوفن
- استفاده از پماد زینک اکسید
- استفاده از وازلین
- استفاده از پماد لیدوکائین
- استفاده از نرم کننده های مدفوع
- استفاده از پماد نیتروگلیسیرین
از درمانهای گیاهی هم به عنوان کمک در درمان خانگی در درمان شقاق حاد میتوان کمک گرفت درمان گیاهی از دیرباز مورد توجه و استقبال بسیاری از افراد قرار گرفته است چرا که این نوع از درمان دارای عوارض نمی باشد.
- مالیدن لعاب به‌دانه به پوست ناحیه مقعد برای تسکین و التیام این بیماری مفید است.
- مخلوط میوه کال توت با سرکه جهت شقاق یا فیشر مفید است.
- استفاده از گیاه پنج انگشت
- استفاده از عسل برای ماساژ ناحیه بیماری
- استفاده از روغن برگ مورد برای چرب کردن ناحیه مقعد
- استفاده از عرق بومادران
- استفاده از عرق آلوئه ورا
- استفاده از گیاه اسفرزه
- استفاده از پودر سبوس گندم
چند نکته جهت تسریع درمان شقاق حاد
- استفاده از پودر پسیلیوم و سلولز: به علت دارا بودن مقادیر زیاد فیبر می تواند باعث نرم شدن مدفوع شود.
- رعایت بهداشت فردی: بعد از اجابت مزاج، دهانه مقعد را با صابون مخصوص ضد عفونی یا صابون بچه خوب کف;مالی کرده و با آب گرم شسته و سپس با دستمال توالت خشک شود.
- استفاده از حوله گرم: برای رفع اسپاسم عضله اسفنکتر و درد ناحیه مقعد می توان از حوله گرم شده استفاده کرد.
- استفاده از وان آب گرم: برای تسکین احساس درد می توان از وان آب گرم استفاده کرد، چرا که انجام این مهم می تواند باعث بهبود خونرسانی و شل شدن عضله اسفنکتر مقعد شده و به ترمیم آن کمک میکند، از این رو می توان روزانه ۲ تا ۳ بار و هر بار برای ۱۰ تا ۲۰ دقیقه از این روش استفاده کنید.
- استفاده از روغن های معدنی در کودکان: برای کاهش درد و نرم شدن مدفوع می توان از پارافین و یا نرم کنننده های مدفوع استفاده کرد.
- استفاده از پماد نیتروگلیسیرین: مصرف این پماد می تواند باعث شل شدن عضله اسفنکتر شود، چرا که با گشادکردن عروق، خونرسانی بهتر شده و همچنین روند ترمیم زخم نیز تسریع می یابد، از این رو توصیه می شود از این پماد روزانه ۲ تا ۳ بار به میزان یک نخود به اطراف سوراخ مقعد مالیده شود و از سوی دیگر قبل و بعد از اجابت مزاج انجام این کار تکرار ;شود.
- خشک کردن دهانه مقعد: عدم مرطوب بودن دهانه مقعد می تواند باعث تسریع روند درمان شود.
نکته: استفاده از شیاف‌ها کلا در درمان شقاق بی فایده‌اند.
درمان شقاق یا فیشر با بوتاکس
درمان شقاق یا فیشر با لیزر و جراحی
هنگامی که یک دوره درمان دارویی و خانگی به روی فردی که مبتلا به شقاق است موثر نباشد، موثرترین روش درمان شقاق مزمن عمل جراحی و شل کردن عضله اسفنکتر داخلی معروف به اسفنکتروتومی به روش استاندارد با لیزر است که به صورت سرپایی بدون درد و خونریزی انجام می شود و به دلیل کم بودن عوارض با استقبال گسترده ای مواجه شده است.
میزان موفقیت این روش ۹۰ تا ۹۵ درصد خواهد بود. در این روش با یک جراحی ساده با بی حسی موضعی و به صورت سرپایی قابل درمان است که باعث بهبودی سریع و رفع فوری درد میشود و بعد از جراحی فرد میتواند بدون نیاز به بستری شدن به امور روز مره خود بپردازد و حتی میتواند حمام و رانندگی کند.
دیلاتاسیون یک روش درمانی دیگر برای رفع اسپاسم عضلات مقعد (اسفنکتر) است که برای بعضی از مبتلایان از آن استفاده میشود و حتی ممکن است این روش با روش اسفنکتروتومی در فردی برای درمان همزمان انجام شود.
این روش‌های عمل اگر توسط جراح ماهر و با سابقه انجام شود عارضه بی اختیاری بعد از عمل وجود نخواهد داشت و فرد بیمار با رعایت یکسری دستورالعمل و رژیم غذایی که بعد از عمل به ایشان داده میشود به بهبودی سریعتر خود کمک خواهد کرد.
مزایای استفاده از لیزر در درمان شقاق یا فیشر
همان گونه که می‌دانیم استفاده از لیزر برای درمان شقاق دارای اولویت می باشد که در ادامه به بررسی و بیان دلایل اینامر خواهیم پرداخت.
- لیزر در هنگام برش و برداشتن زائده پوستی، انتهای عصب بریده شده را ترمیم می کند و در نتیجه بیمار بعد از عمل درد نداشته یا درد بسیار کمی را تجربه خواهد کرد.
- لیزر عروق کوچک بریده شده در حین جراحی را ترمیم می کند و در نتیجه خونریزی هنگام عمل کاهش می‌یابد.
- انجام این روش درمانی به صورت سرپایی و بدون نیاز به بی هوشی است.
- بیمار فقط شب اول نیاز به استراحت دارد.
- بیمار می تواند طی مدت زمان کوتاهی فعالیت های روزانه و یا اجتماعی خود را از سر بگیرد.
- با این نوع لیزر می توان تمام انواع هموروئید و حتی شقاق و فیستول همزمان را درمان نمود.
- لیزر محیط عمل را استریل کرده و باعث کاهش عفونت محل عمل میشود، یه گونه ای که احتمال انتقال بیماریهای ویروسی از جمله هپاتیت و ایدز به صفر می رسد.
- حین استفاده از لیزر به بافت اطراف صدمه وارد نمی شود و مانند کوتر باعث نکروز نیز نخواهد شد.
- استفاده از لیزر باعث آسیب دیدن عضله اسفنکتر نخواهد شد.
- استفاده از لیزر عارضه بی اختیاری تا حد چشمگیری کاهش خواهد داد.
عوارض درمان شقاق یا فیشر با جراحی
متاسفانه یکی از عوارض شایع در انجام جراحی بی اختیاری در عمل دفع و یا گاز معده است هر چند برای اثبات این مهم باید چند هفته از انجام جراحی بگذرد و سپس در صورت ادامه داشتن آن می توان با انجام تست تونومتری این موضوع را تایید کرد که در صورت وجود این مشکل نیاز به انجام جراحی مجدد وجود دارد، البته باید در این فرصت دوباره یادآور شدکه تبحر و تجربه پزشک می تواند این عوارض را تا حد چشمگیری کاهش دهد.
از سوی دیگر برخی از افراد با انجام جراحی اولیه به نتیجه مطلوب دست نمی یابند و تمایل به انجام جراحی دیگر ی دارند اما متاسفانه به دلیل احتمال بروز بی اختیاری نسبت به انجام آن تردید پیدا می نمایند که در این مورد نیز بهتر است یادآور شد که امروزه بایشرفت علم و تکنولوژی می توان از طرق مختلف و بدون آسیب رساندن به عضله اسفنکتر به درمان قطعی دست یافت.
ادرستون رو برام بفرستین