عمل سرپایی کیست مویی (سینوس پیلونیدال) یا جراحی باز و بسته؟!

بیماری کیست مویی مقعدی یا سینوس پیلونیدال نوعی بیماری عفونی است که در اثر برگشت مو در بالای کمر ایجاد می‌شود. این بیماری باعث می‌شود، حفره یا کیسه ای حاوی مو، یا عفونت بر روی پوست اطراف مقعد ایجاد شود. علائم این بیماری به شکل برآمدگی همراه با درد، عفونت، التهاب و ترشحات نمایان می‌شود.

تنها راهکار برای درمان قطعی این عارضه، تخلیه سینوس با روش‌های جراحی مثل لیزر و عمل باز و بسته است. انتخاب روش مناسب باید با در نظرگرفتن معایب و مزایای درمان، اندازه و میزان پیچیدگی کیست مویی انجام شود.

امروزه به دلیل خطر عود مجدد و عفونت به ندرت از روش سنتی عمل جراحی کیست مویی برای درمان آن استفاده می‌شود، زیرا روش لیزر با مزایای مختلفی جایگزین آن شده است. در ادامه به تشریح بیشتر روش‌های عمل جراحی و لیزر، نحوه انجام آنها و معایب و مزایای هریک می‌پردازیم:

عمل سرپایی کیست مویی با لیزر

این بیماری غالباً در میان مردان جوان شایع تر از زنان است. بعد از تشخیص ابتلا به بیماری ممکن است پزشک مصرف داروهای آنتی بیوتیک یا حمام سیتز را پیشنهاد کند. اما زمانی که کیست تشدید شود، راهی به جز جراحی نمی ماند!

لیزر کیست مویی که بدون بیهوشی ( با تزریق بی حسی موضعی) و در مطب یا کلینیک انجام می‌شود، به دلیل سهولت و نتایج رضایت بخش تا حد زیادی جایگزین جراحی شده است.

در روش عمل سرپایی با تابش اشعه لیزر به عمق بافت‌ پوست و ایجاد برش ظریف، کیست مویی بطور کامل تخلیه می‌شود.

محل زخم را لیزر با حداقل درد و خونریزی انجام می‌شود و به دلیل سوزاندن بافت، رگ‌های خونی مسدود شده و خونریزی بسیار جزئی خواهد بود.

به این مقاله نیاز دارید؟درمان کیست مویی با لیزر

جراحی کیست مویی به روش بسته

یکی از روش‌های پرکاربرد برای درمان کیست مویی، به خصوص کیست های پیشرفته و بزرگتر یا کیست هایی که در نواحی حساس قرار گرفته اند،عمل جراحی به روش بسته است.

این درمان باید در بیمارستان و پس از دریافت بیهوشی کامل انجام شود. در جراحی بسته بوسیله تیغ زائده کیست و بخشی از بافت اطراف آن و عفونت ها بطور کامل برداشته شده و سپس توسط بخیه بسته می‌شود.

با توجه به اینکه در این روش احتمال عفونت و بازگشت بیماری بیشتر است، در برخی موارد بسته به نظر پزشک از درن نیز استفاده می‌شود. وظیفه درن کمک به خروج ترشحات و خشک شدن زخم است. هرگز بدون مشورت با پزشک درن را خارج نکنید.

به این مطلب نیاز دارید؟ دکتر کیست مویی

عوارض بعد از عمل سینوس به روش بسته

تنها مزیت جراحی بسته، دلخراش نبودن زخم ایجاد شده بعد از عمل است. در این روش تنها تعدادی بخیه کوچک و قابل جذب وجود دارد که در طی چندین روز از بین می‌رود.

در روش بسته بیمار درد کمتری را حس می‌کند و به علت کوتاه بودن دوره نقاهت می‌تواند به سرعت به کار خود بازگردد.

از طرفی این روش جراحی کیست مویی نیازی به پانسمان‌های بزرگ و طاقت فرسا و نیز تعویض مداوم نخواهد داشت.

با این حال روش عمل کیست مویی بسته را نمی‌توان به عنوان بهترین روش معرفی نمود زیرا این احتمال وجود دارد که در صورت عدم تخلیه کامل کیست مجدداً عود نماید.

بهترین روش درمان کیست استفاده از لیزر است که نور پر قدرت آن به عمق پوست نفوذ کرده و کمترین اسکار را به جا می‌گذارد و به عنوان عمل سرپایی کیست مویی شناخته می‌شود.

عمل جراحی کیست مویی به روش باز

در این روش عمل کیست مویی که مشابه روش باز انجام می‌شود، محل جراحی بدون بخیه و باز رها می‌شود تا به مرور زمان بسته شود. محل تخلیه کیست با استفاده از پانسمان پر می‌شود و این پانسمان در اولین روزهای بعد از جراحی باید مرتب توسط پزشک تعویض شود.

ممکن است در طی دوره بهبودی از این زخم باز ترشحاتی خارج شود، که با ترمیم زخم این بافت به مرور بهتر می‌شود. البته مراقبت های بعد از عمل سینوس مویی هم تاثیر بسزایی در روند بهبود و درمان جای زخم دارد. دوران نقاهت بعد از جراحی کیست مویی معمولا بین ۴ تا ۸ هفته متغیر است که رعایت نکات و مراقبت‌های بعد از عمل می‌تواند روند بهبودی را تسریع ببخشد.

عوارض بعد از عمل کیست مویی باز

یکی از معایب جراحی کیست مویی به روش باز، نیاز مداوم به تعویض پانسمان است. این امر برای بیماران کمی مشکل ایجاد می کند. احتمال عفونت این زخم زیاد است چرا که به مقعد نزدیک است. در نتیجه بیماران باید مراقبت های خاصی را اعمال کنند تا از عفونت جلوگیری شود. از طرفی عمل جراحی باز دوره نقاهت بسیار طولانی تر در مقایسه با روش بسته دارد. مزیت این روش کاهش احتمال عفونت و عود مجدد است زخم در صورت رعایت بهداشت و خشک نگه داشتن عفونت نخواهد کرد.

اما یکی از مهمترین دلایلی که بیماران حاضر به انجام این عمل نمیشوند، جای زخم های جراحی یا عمل اسکار است که میتواند تاثیرات منفی در زیبایی پوست داشته باشد.

در صورتی که بر روی کیست آبسه ایجاد شده باشد، نیاز است که عفونت آن تخلیه شود. در این صورت عفونت به طور کامل تخلیه نشده و احتمال عفونت مجدد وجود دارد.

فلپ

از این روش معمولا برای عمل کیست مویی مزمن استفاده می‌شود که عمق محل جراحی زیاد است یا برش آن نسبتا بزرگ است. در روش فلپ بعد از تخلیه کامل سینوس، برشی در پوست اطراف ایجاد می‌کنند و قسمتی از پوست را روی محل جراحی می‌کشند و بخیه می‌زنند.

هزینه

بی شک هزینه درمان کیست مویی با لیزر و جراحی برای بیماران از اهمیت بالایی برخوردار است. تعیین هزینه عمل جراحی و لیزر کیست مویی به موارد گوناگونی وابسته است و به همین دلیل بدون معاینه امکان اعلام این هزینه وجود ندارد. مواردی از قبیل اندازه و میزان پیشرفت عفونت کیست مویی، دستمزد پزشک، روش درمانی و کلینیک یا بیمارستانی که به آن مراجعه می‌کنید در تعیین این هزینه تاثیرگذارند.

دوران نقاهت بعد از عمل کیست مویی

بخش مهمی از درمان، به مراقبت‌های بعد از عمل کیست مویی وابسته است. به غیر از روش لیزر که دوران نقاهت آن کوتاه‌تر است، در سایر روش‌های جراحی، حداقل ۴ هفته و حداکثر ۸ هفته تا بهبود کامل زخم جراحی زمان لازم است. بنابراین تا زمان بهبودی کامل محل عمل باید نکات زیر را رعایت کنید:

• مصرف داروهای مسکن و آنتی بیوتیک طبق تجویز پزشک
• پیاده روی میتواند گردش خون را افزایش دهد و در افزایش سرعا بهبودی هم موثر است.
• پرهیز از ایجاد هرگونه فشار در ناحیه جراحی
• تا بهبودی کامل از انجام کارهایی که نیاز به نشستن طولانی دارد، پرهیز کنید. بهتر است مدت طولانی نشینید و در صورت لزوم برای نشستن از بالش های دوناتی شکل استفاده کنید. تا فشار کمتری به مقعد وارد شود.
• حتما از توالت فرنگی استفاده کنید. توالت ایرانی فشا بسیار زیادی به کمر وارد میکند و میتواند باعث باز شدن بخیه ها شود.
• بهداشت ناحیه را کاملا رعایت کنید.
• زدودن موهای زائد از رشد و آنها و عود مجدد بیماری جلوگیری میکند.
• تعویض مرتب پانسمان ها در مرکز بهداشتی و توسط شخص متخصص، برای جلوگیری از عفونت، اهمیت بسیار زیادی دارد.
• بیمارانی که به روش باز عمل کرده اند میتواند یکبار در روز دوش بگیرند و بعد از حمام پانسمان را تعویض کنند. اما بیمارانی که به روش بسته عمل کرده اند، باید تا چند روز حمام نروند تا محل زخم جراحی خیس نشود.
• بیماران میتوانند برای شستشوی زخم از پارچه نرم و مرطوب ( بدون استفاده از شوینده) اطراف زخم را پاک کنند. در صورت خیس شدن پانسمان سریعا آن را تعویض نمایید.
• بهتر است از لباسهای گشاد تر و از جنس نخ استفاده کنید.
• انجام فعالیت های سنگین، وزنه برداری و یا ایستادن طولانی مدت ممنوع است.
• بعد از عمل کیست مویی برای جلوگیری از یبوست و دفع راحت تر مدفوع، بیماران می بایست، از غذاهای پرفیبر مثل سبزیجات و میوه ها و مایعات بیشتر استفاده کنند.
• نوشیدن ۸ لیوان آب و مایعات توصیه میشود.
• هفته های اول بهتر از سوپ، مرغ یا سیب زمینی آبپز و ماست کم چرب میل کنید
• از مصرف فست فود و غذاهای چرب پرهیز کنید.
• نان سبوس دار، مثل نان سنگک بهترین انتخاب است.

اگر در دوران بعد از عمل دچار یبوست شدید، باید در مورد مصرف مکمل های فیبر با پزشک خود مشورت کنید.

نحوه خوابیدن بعد از عمل کیست مویی

بیماران می بایست بعد از عمل جراحی از زخم خود محافظت و مراقبت کنند. بهتر است بعد از جراحی باز و بسته سینوس پیلونیدال حداقل تا ۲ هفته و بعد از لیزر حداقل تا دو روز به روی شکم و یا پهلو بخوابید تا به زخم جراحی فشار کمتری وارد شود. بعد از این مدت باید به تدریج زمان خوابیدن روی کمر را افزایش دهید.

البته برخی از بیماران درن دارن در این موارد پزشک برای تخلیه عفونت تجویز می کند، که روی کمر بخوابند، این موارد کاملا بستگی به نظر و تشخیص پزشک دارد.

علائم عفونت بعد از عمل کیست مویی چیست؟

توجه به موقع به علائم عفونت بسیار اهمیت دارد. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر فوراً با پزشک معالج مشورت کنید:

• درد شدیدی که با مسکن هم تسکین نمی یابد.
• تورم، قرمزی و گرم شدن پوست اطراف زخم جراحی
• بالا رفتن دمای بدن
• بوی نامطبوع کیست
• ترشحات عفونی زخم

در زمان تعیین شدن توسط پزشک برای کشیدن بخیه ها اقدام کنید. در صورت تجربه علائم عفونت با مشورت پزشک از داروهای آنتی بیوتیک استفاده نمایید.

منبع : medlineplus.gov

سوالات متداول جراحی کیست مویی